Cuntooyinka Vitamins-ka Badan laga helo.

 

Horudhac

Waxaa jira noocyo badan oo fitamiinno ah, mid kastaana wuxuu leeyahay shaqooyin gaar ah oo uu ka qabto jirka. Fitamiinada waxaa laga helaa cuntooyin kala duwan oo caafimaad leh.

Qoraalkan wuxuu iftiiminayaa cuntooyinka fitamiinada badan laga helo iyo faa’iidooyinka ay u leeyihiin jirka.

1. Fitamiin A

Fitamiin A wuxuu muhiim u yahay aragga, koritaanka unugyada, iyo difaaca jirka.

Waxaa lagu helaa cuntooyinka soo socda:

• Khudaarta cagaaran: Sida spinach iyo broccoli

• Khudaarta oranji-ga iyo jaalaha ah: Sida karootada, yaanyada iyo cambaha.

• Caanaha iyo waxyaabaha caanaha laga sameeyo Sida farmaajada iyo subagga kalluunka iyo beerka xoolaha.



2. Fitamiin B (B Complex)

Fitamiinada B (oo ay ka mid yihiin B1, B2, B3, B6, B9, iyo B12) waxa ay door muhiim ah ka ciyaaraan soo saarista tamarta, shaqada maskaxda, iyo caafimaadka neerfaha.

Fitamiin B1 (Thiamine):

Waxaa laga helaa digirta, qamadiga.



Fitamiin B2 (Riboflavin):

Waxaa laga helaa ukunta, caanaha, farmaajada, iyo dhir udgoon.



Fitamiin B3 (Niacin):

Waxaa laga helaa digaagga, kalluunka, iyo hilibka lo'da.



Fitamiin B6:

Waxaa laga helaa mooska, lowska, iyo kalluunka sida salmon-ka.



Fitamiin B9 (Folate):

Waxaa laga helaa khudaarta cagaaran sida spinat-ka iyo broccoli.



Fitamiin B12:

Waxaa laga helaa caanaha, hilibka, iyo kalluunka.



3. Fitamiin C

Fitamiin C waa anti-oxidant muhiim ah oo kor u qaada difaaca jirka, hagaajinta maqaarka, iyo ka hortagga caabuqa.

Waxaa laga helaa cuntooyinka:

• Liin-macaanta, liinta, yaanyada, kiwi, iyo strawberries.

• Khudaarta kale sida baradhada, broccoli, iyo basasha cagaaran ayaa iyaduna hodan ku ah fitamiin C.



4. Fitamiin D

Fitamiin D wuxuu ka caawiyaa jirka inuu nuugo calcium si loo xoojiyo lafaha iyo ilkaha. Qorraxda ayaa ah isha ugu weyn ee laga helo fitamiin D.

Waxaa laga helaa cuntooyinka:

• Kalluunka dufanka leh sida salmon, sardines, iyo tuna.

• Caanaha iyo waxyaabaha laga sameeyo sida yogurt-ka iyo farmaajada.



5. Fitamiin E

Fitamiin E waa anti-oxidant kale oo ka caawiya difaaca jirka iyo ilaalinta unugyada.

Waxaa lagu helaa cuntooyinka:

• Nuxurka (lowska, qumbaha, iyo sisinta)

• Saliidda dhirta sida saliidda saytuunka iyo saliidda soya.

• Khudaarta cagaaran sida spinat-ka iyo broccoli.



6. Fitamiin K

Fitamiin K waxa uu muhiim u yahay dhiig-joojinta iyo caafimaadka lafaha.

Waxaa laga helaa cuntooyinka:

• Khudaarta caleenta cagaaran.

• Broccoli iyo kabbashka.



Faa’iidooyinka Guud ee Cuntooyinka Vitamin-ka Hodanka ku ah

• Kor u qaadista difaaca jirka: Fitamiinada C iyo A waxa ay taageeraan nidaamka difaaca jirka, ka hortaga cudurada caamka ah sida hargabka.

• Caafimaadka maqaarka iyo timaha: Fitamiinada E iyo C waxa ay muhiim u yihiin caafimaadka maqaarka, hagaajinta dhaawacyada iyo ilaalinta ka soo horjeedka gabowga degdegga ah.

• Xoojinta lafaha iyo ilkaha: Fitamiin D iyo K waxa ay muhiim u yihiin awoodda jirka ee nuugista calcium si loo ilaaliyo caafimaadka lafaha iyo ilkaha.

• Koritaanka iyo hagaajinta unugyada: Fitamiinada B, gaar ahaan folate (B9), waxa ay muhiim u yihiin koritaanka iyo dayactirka unugyada jirka, gaar ahaan haweenka uurka leh.



Gabagabo

Fitamiinada ayaa ah qayb muhiim ah oo ka mid ah cuntooyinka aan cunno, kuwaas oo wax badan ka qabta ilaalinta caafimaadka guud ee jirka. Waa muhiim in aan iska hubinno in cuntooyinka aan cunno ay yihiin kuwa hodan ku ah fitamiinada kala duwan si aan u helno faa’iidooyinkooda caafimaad. Ku darista cuntooyinka noocyo badan oo khudaar, hilib, kalluun, iyo caanaha waxa ay kaa caawin kartaa in jirkaagu helo fitamiinada uu u baahan yahay.